Η προχθεσινή ήταν η τρίτη φορά μέσα στο καλοκαίρι που η Θεσσαλονίκη πλημμύρισε έπειτα από ισχυρή βροχόπτωση. Οι σφοδρές νεροποντές που έως και πριν από περίπου δέκα χρόνια θεωρούσαμε ως εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, τείνουν να γίνουν πλέον κανονικότητα λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, δεν είναι αυτή η μοναδική αιτία για τα πλημμυρικά φαινόμενα που πλήττουν το πολεοδομικό συγκρότημα. Οι παθογένειες της Θεσσαλονίκης όσον αφορά την αντιπλημμυρική της θωράκιση είναι γνωστές και ανάγονται σε δεκαετίες πίσω. Βεβαίως, προϊόντος του χρόνου επιδεινώνονται και συγχρόνως πολλαπλασιάζονται, χωρίς κανείς, δυστυχώς, από τους αρμόδιους να αναλαμβάνει ουσιαστική πρωτοβουλία για την συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος.Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό και διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το κέντρο της πόλης, όπου και οι επιπτώσεις είναι συνήθως μεγαλύτερες, οι βασικές αιτίες είναι κυρίως δύο.
- Η πρώτη έχει να κάνει με την ακραία τσιμεντοποίηση της πόλης. Η άνθηση της αντιπαροχής, όπως εξελίχθηκε τις τελευταίες έξι με επτά δεκαετίες, μπορεί να έλυσε το στεγαστικό πρόβλημα των σχετικά μικρομεσαίων κοινωνικών τάξεων, συγχρόνως όμως, εξαφάνισε κάθε ελεύθερη επιφάνεια που σε αυτές τις περιπτώσεις απορροφά μεγάλες ποσότητες βροχής. Αλλά και οι ελάχιστοι ελεύθεροι χώροι, πλατείες, πεζόδρομοι κ.λπ., κι αυτοί τσιμεντοποιήθηκαν καθώς σε όλες σχεδόν τις αναπλάσεις που έγιναν, εξαιρουμένης ίσως της Νέας Παραλίας, προτιμήθηκαν σκληρά δάπεδα, χωρίς να απομένει ούτε σπιθαμή ακάλυπτου χώρου.
- Εδώ και τριάντα με σαράντα χρόνια δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική παρέμβαση στο αποχετευτικό δίκτυο της πόλης το οποίο είναι ανεπαρκές. Κατ’ αρχάς είναι παντορροϊκό, δηλαδή, οι αποχετευτικοί αγωγοί υποδέχονται συγχρόνως και τα αστικά λύματα, αλλά και τα όμβρια κι επειδή η δυναμικότητά τους σχεδιάστηκε με άλλα πληθυσμιακά -και φυσικά και με διαφορετικά κλιματολογικά δεδομένα- το δίκτυο δεν επαρκή, με αποτέλεσμα σε κάθε ισχυρή νεροποντή να υπερχειλίζει προκαλώντας πλημμυρικά φαινόμενα.
Στις ανωτέρω βασικές αιτίες προστίθενται και μια σειρά άλλες, μικρότερης σημασίας οι οποίες, όμως, αθροιζόμενες, μεγιστοποιούν το πρόβλημα.
- Για παράδειγμα, σε πολλά σημεία της πόλης τα φρεάτια είναι βουλωμένα λόγω της αδιαφορίας των δήμων. Στο θέμα αυτό η Θεσσαλονίκη, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην Αθήνα, έχει την ιδιαιτερότητα η ευθύνη για τον καθαρισμό των φρεατίων να ανήκει στους δήμους, ενώ για τον καθαρισμό του υπόγειου αποχετευτικού δικτύου υπεύθυνη είναι η Περιφέρεια. Και ως γνωστόν, επιμερισμός ευθύνης σημαίνει καμία ανάληψη ευθύνης.
