Δελτίο» ή και πλήρη διακοπή της τροφοδοσίας σε μεγάλες βιομηχανίες, παύση των εξαγωγών, αλλά και «δελτίο» εάν απαιτηθεί ακόμη και στους προστατευόμενους καταναλωτές (νοικοκυριά, σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ.) φυσικού αερίου περιλαμβάνει το σχέδιο εκτάκτου ανάγκης που έχει καταρτίσει ο ΔΕΣΦΑ και έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η ΡΑΕ σε περίπτωση σοβαρής διαταραχής στην τροφοδοσία φυσικού αερίου ή και υψηλής ζήτησης.
Οι 7 κίνδυνοι
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης περιγράφει επτά «καταστάσεις κρίσης», οι οποίες ενεργοποιούν διαδοχικά τρία επίπεδα συναγερμού.
Οι κίνδυνοι είναι:
Τεχνικά προβλήματα στην υποδομή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ),
Τεχνικά προβλήματα στην υποδομή ανάντη και κατάντη Συνδεδεμένων Συστημάτων Φυσικού Αερίου, · Δολιοφθορά, βανδαλισμοί, κλοπές, στις εγκαταστάσεις του ΕΣΦΑ,
Περιορισμός ή διακοπή παροχής αερίου από τρίτους (ιδίως Προμηθευτές Φυσικού Αερίου, Χρήστες, Διαχειριστές ανάντη Συστημάτων Φυσικού Αερίου, Διαχειριστές Ανεξαρτήτων Συστημάτων Φυσικού Αερίου),
Μη αναμενόμενη υψηλή ζήτηση Φυσικού Αερίου σχετιζόμενη με εμπορικές ή χρηματοοικονομικές παραμέτρους,
Μακροχρόνιοι περιορισμοί στην παροχή Φυσικού Αερίου, και
Πολιτική αναταραχή, πόλεμος, τρομοκρατία, φυσικές καταστροφές.
Τα επίπεδα συναγερμού
Ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος του εφοδιασμού ενεργοποιούνται οι αντίστοιχες «καταστάσεις συναγερμού 1,2 και 3». Για κάθε επίπεδο συναγερμού προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα ώστε να αποτραπεί η μετάβαση στον ακραίο κίνδυνο.
- «Κατάσταση Συναγερμού 1 – Έγκαιρη Προειδοποίηση»: Κηρύσσεται όταν υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις για γεγονός που πιθανόν να έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης του εφοδιασμού της χώρας με Φυσικό Αέριο και το οποίο είναι πιθανό να οδηγήσει στην ενεργοποίηση της Κατάστασης Συναγερμού 2 ή 3.
Μεταξύ άλλων προβλέπονται οι συστάσεις στους καταναλωτές για συνετή χρήση και περιορισμό της άσκοπης κατανάλωσης φυσικού αερίου.
- «Κατάσταση Συναγερμού 2 – Επιφυλακή»: Κηρύσσεται όταν εμφανίζεται διαταραχή του εφοδιασμού ή εξαιρετικά υψηλή ζήτηση Φυσικού Αερίου, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική επιδείνωση της κατάστασης του εφοδιασμού, αλλά η αγορά είναι ακόμα ικανή να διαχειριστεί αυτήν τη διαταραχή ή ζήτηση χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει σε μέτρα που δεν στηρίζονται σ
Προβλέπονται μέτρα, όπως της διακοψιμότητας έναντι αποζημίωσης σε βιομηχανίες και μεγάλους καταναλωτές αερίου, οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής χρησιμοποιούν το απόθεμα LNG και εξετάζεται η δυνατότητα παραλαβής επιπλέον ποσοτήτων LNG, ή αερίου από άλλους αγωγούς. - «Κατάσταση Συναγερμού 3 – Έκτακτη Ανάγκη»: Κηρύσσεται σε περίπτωση εξαιρετικά υψηλής ζήτησης Φυσικού Αερίου, σημαντικής διαταραχής του εφοδιασμού και σε περίπτωση που τα μέτρα αγοράς δεν είναι επαρκή για την κάλυψη της εναπομένουσας ζήτησης Φυσικού Αερίου, με συνέπεια την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων που δεν στηρίζονται στην αγορά. Η κατάσταση εξελίσσεται δυσμενώς και ενδέχεται να διαταραχθεί η ομαλή τροφοδοσία των Προστατευόμενων Καταναλωτών σε περίπτωση που δεν ληφθούν μέτρα που δεν στηρίζονται στην αγορά.
Οι περιορισμοί στην τροφοδοσία
Σύμφωνα με το σχέδιο, που είναι συμπληρωματικό του σχεδίου προληπτικής δράσης που έχει εγκρίνει η ΡΑΕ, «η επιβεβλημένη διακοπή/περιορισμός παροχής φυσικού αερίου σε καταναλωτές αποτελεί το βασικό μέτρο για τη διαχείριση της κατάστασης συναγερμού 3, με στόχο να διασφαλισθεί η αξιόπιστη και ασφαλής λειτουργία του ΕΣΦΑ, η τροφοδοσία της εναπομένουσας ζήτησης και ιδίως των προστατευόμενων καταναλωτών και ο περιορισμός των επιπτώσεων στο σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας».
Κατά προτεραιότητα θα πρέπει να περιορίσουν ή και να διακόψουν πλήρως τα φορτία τους οι μεγάλες βιομηχανίες που έχουν συμβάσεις με τον ΔΕΣΦΑ (διακόψιμοι πελάτες).
Αμέσως μετά σειρά έχουν οι εξαγωγές, οι οποίες θα περιορίζονται ή και θα μηδενίζονται ανάλογα με την αξιολόγηση της κατάστασης σε ημερήσια βάση.
Ακολούθως, φορτία θα περικοπούν από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δεν θεωρούνται κρίσιμες για τη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος και στη συνέχεια βιομηχανικά φορτία.
Με εξαίρεση αυτές που θα ενταχθούν στον κατάλογο των «σημαντικών βιομηχανιών» που θα εγκρίνει η ΡΑΕ και στον οποίο έχουν υποβάλει ήδη αίτημα 50 επιχειρήσεις, φορτία θα περικοπούν σε μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη των 100 GWh που χρησιμοποιούν το αέριο για παραγωγή ατμού και συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού ή κλιβάνους, μικρές και εμπορικές επιχειρήσεις που δεν ανήκουν στους προστατευόμενους καταναλωτές και, τέλος, προστατευόμενοι καταναλωτές, των οποίων η διακοπή κρίνεται αναγκαία για να διασφαλιστεί η λειτουργία του εθνικού συστήματος μεταφοράς και των δικτύων διανομής.
Στην κατηγορία των προστατευόμενων καταναλωτών εντάσσονται οικιακοί καταναλωτές, νοσοκομεία, σχολεία, αεροδρόμια και πρατήρια εφοδιασμού, ορισμένα κτίρια του Δημοσίου, όπως η Βουλή, η Προεδρία της Δημοκρατίας, δήμοι και ανεξάρτητες αρχές, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ετήσια κατανάλωση μικρότερη από 10.000 MWh και οι εγκαταστάσεις τηλεθέρμανσης.
To σύστημα φυσικού αερίου, σύμφωνα με το σχέδιο εκτάκτου ανάγκης, τίθεται σε κατάσταση συναγερμού επιπέδου 3 σε περίπτωση εξαιρετικά υψηλής ζήτησης φυσικού αερίου, σοβαρής διαταραχής του εφοδιασμού και σε περίπτωση που τα μέτρα αγοράς δεν είναι επαρκή για την κάλυψη της εναπομείνουσας ζήτησης.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι έχουν ληφθεί ήδη σημαντικά μέτρα θωράκισης του συστήματος απέναντι σε μια σοβαρή κρίση εφοδιασμού, όπως η προσθήκη νέου FSU στη Ρεβυθούσα και η εγκατάσταση αποθεμάτων ασφαλείας στη Ρεβυθούσα και, κυρίως, η πρόσφατη συμφωνία ΔΕΠΑ – Total για την προμήθεια LNG που μπορεί να υποκαταστήσει σχεδόν το 100% το ρωσικό αέριο.
