Η Τουρκία υπό το φως των τρεχουσών εξελίξεων, με φόντο την έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζήτησαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ κατά το διά ζώσης Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, στις Βρυξέλλες, την Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021. Όλα δείχνουν ότι οι συνομιλίες Αθήνας και Άγκυρας, αλλά και η «επιχείρηση γοητείας» της Τουρκίας προς τις Βρυξέλλες βάζει στον πάγο τις κυρώσεις για τος προκλήσεις σε ανατολική Μεσόγειο και Κυπριακή ΑΟΖ, και τις μεταθέτει για μετά τον Μάρτιο.
Ειδικότερα κατά τη συζήτηση, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάιο Μάας ενημέρωσαν για τις αντίστοιχες επαφές που είχαν με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Κύριο συμπέρασμα από τις επαφές τους, βάσει των ίδιων πηγών, ήταν ότι διαφάνηκε διάθεση από πλευράς Τουρκίας για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου
Είναι σ’ αυτό το πλαίσιο, προσθέτουν, που η Τουρκία φαίνεται να διέκοψε στην παρούσα φάση τις παραβιάσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο, που ξεκίνησαν οι διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα, ενώ η Άγκυρα δείχνει να έχει θετική διάθεση για εμπλοκή της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και για επανέναρξη των συνομιλιών, αναφέροντας ότι «δεν είναι δογματικοί» ως προς τον επιδιωκόμενο στόχο των συνομιλιών.
Επίσης, σημειώνουν πως από τη συζήτηση προκύπτει μια θετική πρώτη αποτίμηση για τις πρόσφατες δηλώσεις και ενέργειες της Τουρκίας. Όλοι, όμως, όπως επισημαίνεται, τόνισαν ότι η ΕΕ οφείλει να είναι επιφυλακτική και όχι αφελής αναμένοντας όπως η «επίθεση φιλίας» της Άγκυρας συνοδεύεται από συγκεκριμένα βήματα, με συνέχεια, συνέπεια και σε βάθος χρόνου. Μέσα στο πλαίσιο της συζήτησης, όπως κάνουν ακόμα γνωστό, εκφράστηκε η εκτίμηση ότι η «νέα» προσέγγιση της Τουρκίας ενδεχομένως να οφείλεται στους ακόλουθους παράγοντες:
την απειλή των κυρώσεων
την οικονομική κατάσταση στη χώρα και
την εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ελληνική πλευρά τόνισε ότι απομένει να γίνουν απτά βήματα ουσιαστικής προόδου σε θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη χώρα μας, όπως η συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα, το casus belli, η μη συμμόρφωση προς το Διεθνές Δίκαιο και ιδιαίτερα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου.Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικ Μάας, ανακοίνωσε πως στο Συμβούλιο δεν επετεύχθη συμφωνία για επέκταση των κυρώσεων στην Τουρκία. «Δεν αποφασίσαμε σήμερα σχετικά με τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας επειδή βλέπουμε ότι υπάρχει θετική εξέλιξη» δήλωσε ο Μάας, σύμφωνα με τη Die Welt.
Επί του παρόντος, όπως είπε, δεν υπάρχουν τουρκικά πλοία στις επίμαχες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, σήμερα ξεκίνησαν οι συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Σημειώνεται πως οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αποφάσισαν αρχικά τον Δεκέμβριο να λάβουν περαιτέρω μέτρα για μη εξουσιοδοτημένες τουρκικές έρευνες για φυσικό αέριο στα ανοικτά της Κύπρου.Στην Αθήνα θα γίνει το επόμενο ραντεβού των αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών που ξεκίνησαν την Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021 στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι συνομιλίες διήρκησαν τρεις ώρες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η τουρκική πλευρά έθεσε και θέματα, τα οποία δεν περιλαμβάνοντας στο πλαίσιο που είχε καθορίσει η ελληνική πλευρά.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ1, η τουρκική αντιπροσωπία έθεσε στους Έλληνες συνομιλητές της το σύνολο ουσιαστικά της τουρκικής ατζέντας. Σύμφωνα με αυτή την ανταπόκριση, η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, το καθεστώς των μικρών νησιών που όπως υποστηρίζει η Άγκυρα δεν έχουν ονομαστικά ανατεθεί στην Ελλάδα (γκρίζες ζώνες), το θέμα του εναέριου χώρου μπήκαν στο τραπέζι από την τουρκική αντιπροσωπεία. Επιπλέον, τέθηκε εκ μέρους της Τουρκίας και ζήτημα για τη δημιουργία ενός μηχανισμού για τον έλεγχο των ροών προσφύγων και μεταναστών.
Με πληροφορίες από την αίθουσα σύνταξης