Προβληματισμό στην κυβέρνηση και αναστάτωση σε 225 δήμους της χώρας στους οποίους εξελέγησαν διοικήσεις στο δεύτερο γύρο των εκλογών του 2019, προκαλεί η απόφαση 2377/2022 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις των ν. 4623/2019 και 4625/2019 με τις οποίες θεσπίσθηκαν αλλαγές στον τρόπο συγκρότησης των δύο βασικών Επιτροπών των δήμων, προκειμένου στα όργανα αυτά να υπάρχει πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου.Οι νομοθετικές παρεμβάσεις του τότε υπουργού Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκου είχαν επιφέρει δύο βασικές αλλαγές: αφενός μετέβαλαν τον τρόπο συγκρότησης της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι σε αυτές η πλειοψηφία θα ανήκει στην παράταξη με την οποία εξελέγη ο δήμαρχος, αφετέρου προέβησαν σε μεταφορά αρμοδιοτήτων από το δημοτικό συμβούλιο προς την Οικονομική Επιτροπή, προς την οποία μεταβιβάστηκαν αποφασιστικές αρμοδιότητες σημαντικού οικονομικού αντικειμένου και προς την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, προς την οποία μεταβιβάστηκε η αρμοδιότητα λήψεως αποφάσεων που αφορούν την κυκλοφορία.
Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση παρέκαμψε το πρόβλημα το οποίο δημιουργήθηκε εξ αιτίας της απλής αναλογικής στους δημάρχους οι οποίοι είχαν εκλεγεί τη δεύτερη Κυριακή και οι οποίοι δεν διέθεταν πλειοψηφία ούτε στο δημοτικό συμβούλιο, ούτε στις δύο κρίσιμες Επιτροπές του δήμου.Στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης από τους 14 δήμους οι 9 (Θεσσαλονίκης, Κορδελιού Ευόσμου, Καλαμαριάς, Παύλου Μελά, Δέλτα, Χαλκηδόνας, Λαγκαδά, Ωραιοκάστρου, Θερμαϊκού) εξέλεξαν διοικήσεις τη δεύτερη Κυριακή με αποτέλεσμα οι δήμαρχοι να μην διαθέτουν πλειοψηφία.
Ειδικότερα, στον κεντρικό δήμο ο Κωνσταντίνος Ζέρβας εξέλεξε μόλις επτά στους συνολικά 49 δημοτικούς συμβούλους.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των προβλημάτων που δημιούργησαν οι παρεμβάσεις Θεοδωρικάκου είναι όσα συνέβησαν πρόσφατα στο δήμο Καλαμαριάς όπου το δημοτικό συμβούλιο απέρριψε απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής η οποία αφορούσε τους όρους παραχώρησης της πλαζ Αρετσούς από την ΕΤΑΔ προς το δήμο.
Με βάση το νόμο Θεοδωρικάκου υπερισχύει η απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, μετά όμως την απόφαση του ΣτΕ, ανώτερο όργανο θεωρείται το δημοτικό συμβούλιο. Δηλαδή το απόλυτο αδιέξοδο. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πάμπολλα σε πάρα πολλούς δήμους της Επικράτειας.
Σύμφωνα με έμπειρο αυτοδιοικητικό παράγοντα “η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αγοράσει χρόνο ώστε οι όποιες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των δήμων να μην προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση για το υπόλοιπο της θητείας. Είναι προφανές ότι οι αλλαγές θα είναι ελάχιστες και θα περιοριστούν, σε πρώτη φάση, σε ό,τι επισημαίνει το ΣτΕ και μόνο σ’ αυτά”.
