Σήμα κατατεθέν του χωριού, ο βυζαντινός αυτός Πύργος δεσπόζει επιβλητικός στο λόφο που βρίσκεται δεξιά του λιμανιού της Νέας Φώκαιας.
Είναι πέτρινος, με ύψος 28 μέτρα και είναι ο μοναδικός που σώζεται μέχρι τις επάλξεις του. Πιθανολογείται ότι κτίστηκε το 1407 σε θέση προϊστορικής εγκατάστασης, για την προστασία του μετοχίου της Μονής Αγ. Παύλου.
Το 1821 πυρπολήθηκε και το 1976 ανακατασκευάστηκε η στέγη του. Γύρω από τον πύργο σώζονται ερειπωμένα τμήματα της ανατολικής και νότιας πτέρυγας του μετοχίου και ναΐσκος του 1868.
Στον Πύργο, το 1821, είχε εγκατεστημένο το στρατηγείο του ο αρχηγός της επανάστασης στη Χαλκιδική Εμμανουήλ Παπάς.Ο Εμμανουήλ Παπάς, υπήρξε μεγαλέμπορος, τραπεζίτης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας. Ηγήθηκε των εξεγερμένων Ελλήνων της Μακεδονίας το 1821. Βρέθηκε στο Άγιο Όρος, όταν πληροφορήθηκε το κίνημα του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Στόχος του ήταν να ξεσηκώσει τους Μακεδόνες κατά των Τούρκων.
Οι συγκρούσεις που έγιναν στον Πολύγυρο μεταξύ Ελλήνων κατοίκων και Τούρκων στρατιωτών, τον ανάγκασαν να επισπεύσει την κήρυξη της επανάστασης από τις Καρυές του Αγίου Όρους, όπου οι μοναχοί τον ανακήρυξαν «Αρχηγό και Προστάτη της Μακεδονίας». Την 1η Ιουνίου κατέλαβε την Ιερισσό και προχώρησε προς τα ενδότερα της Χαλκιδικής. Σύντομα, τα Οθωμανικά στρατεύματα υπό τον διοικητή της Θεσσαλονίκης Αβδούλ Αβούδ ανέκτησαν τον έλεγχο της κατάστασης και μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 1821 κατέστειλαν την εξέγερση.
Καθοριστική ήταν η Μάχη της Κασσάνδρας (30 Οκτωβρίου), όταν οι δυνάμεις του Εμπού Λουμπούτ κυριολεκτικά πετσόκοψαν τους άνδρες του Χατζή Χριστοδούλου.
Ο Παπάς μόλις που πρόλαβε να σωθεί και απογοητευμένος από την έλλειψη συμπαράστασης από τους Μακεδόνες οπλαρχηγούς αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος.Εκεί αντιμετώπισε τον κίνδυνο να συλληφθεί, καθώς οι μονές δέχθηκαν να τον παραδώσουν για να τύχουν αμνηστίας και να απολαμβάνουν τα προνόμια που είχαν πριν.
Ένας μοναχός, ονόματι Κύριλλος, που ήταν επιφορτισμένος να τον συλλάβει, τον ειδοποίησε και έφυγαν μαζί με το πλοίο του Βισβίζη για την Ύδρα.
