Τι κοινό έχουν ο Δάγκειος Πυρετός, ο ιός του Δυτικού Νείλου, η λεπτοσπείρωση, η ελονοσία, τα καρδιαγγειακά προβλήματα και ο καρκίνος του πνεύμονα;
Την κλιματική αλλαγή απαντάει ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας και Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Σωτήρης Τσιόδρας, επισημαίνοντας πως το 2023 ήταν το θερμότερο έτος στον κόσμο έως σήμερα.
Στην Ελλάδα καταγράφηκαν πολλαπλά ακραία καιρικά φαινόμενα (Daniel, πυρκαγιές, πλημμύρες) με συνέπεια οι παραπάνω νόσοι να αποτελούν μόνο την «κορυφή του παγόβουνού» από τις υπαρκτές απειλές που σχετίζονται με τον αυξημένο αριθμό λοιμώξεων και στη χώρα μας.
«Δυστυχώς και το 2024 βλέπουμε τις θερμοκρασίες να έχουν καταγράψει επίπεδα ρεκόρ με παρατεταμένους καύσωνες που έφτασαν έως και 43 βαθμούς Κελσίου και ξηρασία. Είχαμε 14 μήνες συνεχούς αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό ανώτερη. Ο πλανήτης μας , “το σπίτι μας” φλέγεται και εμείς δεν μιλάμε για αυτά τα προβλήματα που θα φέρουν την επομένη πανδημία πιο γρήγορα από ότι είχαμε υπολογίσει». τόνισε ο καθηγητής στη διάλεξη που έδωσε την περασμένη εβδομάδα, στο Δημοτικό Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Γλυφάδας με τίτλο: «Κλιματική αλλαγή και δημόσια Υγεία».
Ενδεικτικό είναι ότι η θερμοκρασία της θάλασσα έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδό τα τελευταία 66 έτη. Αυτό σημαίνει ότι η μέση αύξηση της θάλασσας έχει ανεβεί από την αρχή του 20 αιώνα με συνέπεια περιοχές όπως το Αμβούργο, η Κοπεγχάγη, η Αμβέρσα, οι ανατολικές παραλίες των ΗΠΑ, που πρόσφατα χτυπήθηκαν ξανά από τυφώνα, να κινδυνεύουν να σβηστούν από το χάρτη.
Τι σημαίνουν όμως όλες αυτές οι αλλαγές για τη δημόσια υγεία και πως συνδέονται με την επόμενη πανδημία;
Το λιώσιμο των πάγων ήδη έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους επιστήμονες, καθώς φοβούνται το ενδεχόμενο αναβίωσης ιών που ήταν «κοιμισμένοι» για εκατομμύρια χρόνια.
«Οι παλαιο-παθογόνοι ιοί ανησυχούν τους επιστήμονες για το ξέσπασμα μιας νέας πανδημίας. Ακόμα δημιουργούνται ποταμιά σκουριάς στην Αλάσκα που περιέχουν σίδερο, νικέλιο, κάδμιο» είπε ο κ. Τσιόδρας και συνέχισε: « Επίσης κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έχουμε εισαγόμενα κρούσματα νοσημάτων που μεταδίδονται με κουνούπια του γένους Aedes, τα κουνούπια τίγρης, όπως Δάγκειου πυρετού ο οποίος οδήγησε σε επιδημίες στην Νότια Ευρώπη το 2023 και στην Ελλάδα, σε εισαγόμενα περιστατικά ασθενών που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα σε ενδημικές χώρες», τόνισε ο κ. Τσιόδρας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, το ECDC έχει ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρώπη. Η αύξηση που καταγράφεται στα κρούσματα Δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη είναι 250%: «Φυσικά η μεγάλη επίπτωση αποτυπώνεται στη Νότιο Αμερική, με τη Βραζιλία να καταγράφει αύξηση 450% και να έχει απορροφήσει όλες τις διαθέσιμες ποσότητες εμβολίων για τη νόσο που παράγονται από ιαπωνική φαρμακευτική εταιρία. Ήδη αναζητείται η λύση μέσω των εργοστασίων παραγωγής κουνουπιών, με στοχευμένα είδη κουνουπιών που να εμποδίζουν τους πληθυσμούς ξενιστές να κυκλοφορούν και να μεταδίδουν», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Τσιόδρας.
Ο καθηγητής εξέφρασε την ελπίδα να μην δούμε και στην Ευρώπη κλίνες με κουνουπιέρες μέσα στους θαλάμους των νοσοκομείων, που αποτελούν μια πρωτοφανή εικόνα στα νοσοκομεία της Βραζιλίας.
Στην Ελλάδα όλα τα κρούσματα Δάγκειου πυρετού αφορούσαν άτομα που είχαν μολυνθεί σε κάποια ενδημική χώρα της αλλοδαπής. Προϋπόθεση για να συμβεί εγχώρια μετάδοση είναι η παρουσία πληθυσμών κουνουπιών διαβιβαστών (υπάρχουν στην Ελλάδα), η εισαγωγή του ιού στη χώρα μέσω μολυσμένου ταξιδιώτη και η δυνατότητα πρόσληψης του ιού από τα κουνούπια και μετάδοσής του στον υγιή πληθυσμό.
