Η Ready made Πολιτική του σήμερα.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης,ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικος αναλυτής.
Όταν κάποιος ακούει τον ορο ready made κι είναι λίγο γνωστης περι Τέχνης σκέφτεται αμέσως τον Μαρσελ Ντουσαμπ έναν από τους ιστορικά πρωταγωνιστές αυτού που ονομάζουμε σύγχρονη Τέχνη.
Τι θα πει με λίγα λόγια ready made ;
Η μετάφραση σημαίνει : κάτι το ήδη,δηλαδή από πριν ,φτιαγμένο. Δεν το δημιουργούμε εμεις, με τα χέρια μας. Είναι βιομηχανικό προϊόν και παράγεται από τις βιομηχανίες. Απευθύνεται, αλλά κι η ύπαρξη του καθορίζεται από την ζήτηση των αγορών ,οι οποίες επιβάλλουν τις ανάγκες τους στους βιομήχανους που ενδιαφέρονται για κέρδος. Ο Ντυσαμπ βέβαια με μια σειρά από κινήσεις μετέτρεψε το ready made προιον σε Τέχνη, η οποία αρχικά τουλάχιστον ήταν δημιουργικά ανατρεπτική.
Αν ο όρος αυτός εφαρμοστεί στην σημερινή πολιτική ,τότε έχουμε κάποια σημεία που πρέπει να γίνει λόγος. Ας τα δούμε λοιπόν.
Ξεκινώ από μια αποδεδειγμένη παρατήρηση: η Πολιτική έχει αλλάξει σήμερα. Οι κυβερνώντες Πολιτικοί είναι αλλου τύπου με τους παλιούς, όσους για δεκαετίες ονομάζαμε Πολιτικούς. Πρακτικά αυτό σημαίνει. Δεν χαράσσουν πλέον οι Πολιτικοί πολιτική με βάση τα λαικα συμφέροντα, αλλά με βάση την σχέση αγορα-ζητηση. Οι αγορές αποφασίζουν για το τι Πολιτική θ’αποφασιστει. Κι αγορές σημαίνει προιον πωλησης-αγορας. Ο,τι αγοράζεται πουλιέται η προσφέρεται προς αγοραν. Η ακόμη: επιχειρείται γοητεία ( περιλαμβάνεται σ’αυτην την λέξη κι η αποπλάνηση) των αγορών ,ο επηρεασμός τους. Πρόκειται για μια παγκόσμια σημερινή, νεοκαπιταλιστικη αντίληψη( βλέπε παγκοσμιοποίηση) που στόχο έχει κυρίως το κέρδος και την χρηματοπιστωτική κηδεμονία. Μπροστά σ’αυτην την βιωμένη αποδεδειγμένα κατάσταση η παραδοσιακή πολιτική κι οι Πολιτικοί που χαραζαν στρατηγική κι έπαιρναν αποφάσεις δεν χρειάζονται. Η νεα πραγματικότητα απαιτεί πολιτικούς στα πλαίσια αυτής της προαναφερθείσας σχέσης: αγορας -διακυβερνησης. Που σημαίνει οτι όποιος ελέγχει τις αγορές βάζει και τους “δικούς” του πολιτικούς να διοικήσουν. Μπορούμε λοιπόν να πούμε οτι από κάποιο η κάποια κέντρα αγοραστικής δύναμης κι εξουσίας, απο κάποια κέντρα που επηρεάζουν,ακούν κι ελέγχουν τις αγορές,παράγεται κι υποδεικνύεται, άμεσα η έμμεσα, πολιτική, η οποία κι εφαρμόζεται υποχρεωτικά ( εξ ανάγκης τουλάχιστον λόγω του παγκοσμιομενου συστήματος) στις υφιστάμενες χώρες. Η τέτοιου είδους πολιτική, μοιάζει με βιομηχανικό προϊόν που παράγεται πχ πρωτογενώς σε μια μεγάλη,ισχυρή βιομηχανική οικονομικά χώρα ( πχ Γερμανία,Αμερική κλπ) και στην συνέχεια προωθείται με επιτυχημένη επιβολή και οργανωμένη επικοινωνιακά στρατηγική γούστου , στις παγκόσμιες αγορές ( πχ κοκα κολα, μπλου τζινς, χάμπουργκερ, κατσαρόλες, ψυγεία, καρέκλες κλπ) . Είναι ready made προϊόντα. Αυτή είναι κι η Πολιτική σήμερα κι οι αποφάσεις της. Παράγεται στα μεγάλα παγκόσμια κέντρα που ελέγχουν ( με εκβιασμό αναγκών μεσω του “νομιμου” συστήματος οικονομικής οργάνωσης) κσι προωθείται ως ready made Πολιτική στα υφιστάμενα κράτη. Αυτό συμβαίνει στην οικονομία, στην υγεία , στην Παιδεία, στην αποθέωση του δικαιωματισμου κλπ.
Τι ελπίδες υπάρχουν ν’αλλαξει η κατάσταση;
Με αυτά τα δεδομένα καμμία.
Εκτός κι αν υπάρξουν Πολιτικοί που εκπλήξουν και με την λαικη στήριξη λειτουργήσουν όπως ο Μαρσελ Ντυσαμπ. Δηλαδή όπως αυτός μετέτρεψε το ready made αντικείμενο σε Τέχνη ,έτσι κι οι Πολιτικοί αυτοι,μπορέσουν να μετατρέψουν την ready made Πολιτική σε Πολιτική Τέχνη ,ανατρέποντας την δυσάρεστη κι αντιπολιτιστικα παραγωγική κατάσταση. Και γι’αυτο χρειάζονται Πολιτικοί που να συμβαδίζουν με τον λαο, να γνωρίζουν και να υπηρετούν τις ανάγκες του και να μην εκδίδουν στον λαϊκισμό και σε κάθε μορφής δημαγωγία. Πχ, ενας τέτοιος Ευρωπαίος ήταν ο Ντεγκωλ. Ας το ελπίσουμε να συμβεί.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης,ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικος αναλυτής.