Εμείς κι η Φύση.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης , ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικος αναλυτής.
Οι δυο κυρίαρχες αντίπαλες γραμμές στην περιβαντολογικη φιλοσοφία φέρνουν ταυτόχρονα στην πολιτική επιφάνεια δύο αντίθετες προβληματικές γύρω απ΄ αυτό το ζήτημα. Η μία η «καπιταλιστική» , που στ’ όνομα των επενδύσεων μπορει να παραβλέψει τον φυσικό πλούτο και το περιβάλλον, δίνοντας προτεραιότητα στις επενδύσεις, στην καινοτομια και τις ιδιωτικοποιήσεις, Κι η άλλη, η «αριστερή», που δεν διαπραγματεύεται την περιβαλλοντική ασφάλεια με τους «κακούς καπιταλιστές», αδιαφορώντας ακόμη κι αν μέσω των επενδύσεων θα ‘βρισκαν πολλές θέσεις εργασίας οι μαστιζόμενοι από την κρίση και την ανεργία, κάτοικοι μιας περιοχής.
Η αριστερή οικολογική ευαισθησία είναι ένας μύθος, που προβάλλεται για πολιτικα κι ιδεολογικά οφέλη. Κι αυτό γιατί η φιλοσοφία της οικο-αριστεράς δεν διαφέρει από εκείνη της οικο-δεξιάς. Και συγκεκριμένα: η οικολογική φιλοσοφία και των δύο στηρίζεται στην θέση ότι ο άνθρωπος, μπορεί δια μέσον της Τεχνικής, να εκμεταλλευτεί προς όφελός του την φύση. Το όφελος όμως αυτό είναι μόνο οικονομο-υλικό, κι όχι αυτογνωσιακό όπως πρέπει να ‘ναι κάθε όφελος που περιλαμβάνει εξωτερική ικανοποίηση (χρηματικό κέρδος κλπ.) κι εσωτερική ηθικά χαρά (η γνώση κι η καλυτέρευση του εαυτού μας). Στο όνομα της Προόδου και της Τεχνικής ανάπτυξης, μέσα από τον θεολογικό μύθο των επιστημών, όπως έλεγε κριτικά κι ο Νίτσε, επιχειρήθηκε να γίνει πράξη η ιδέα του Καρτέσιου, ότι «ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κύριος και κάτοχος της Φύσης».
Η αναζητούμενη ποιότητα ζωής (με ηθικά και ευδαιμονικα οφέλη) μέσα από εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος με την βοήθεια της Τεχνικής δεν πέτυχε το ζητούμενο. Κι αυτό γιατί η Πρόοδος (progress) που στηρίζεται μονο στο στοιχειο της τεχνικής εξειδίκευσης και στην αγοραστική δύναμη, όχι μόνο δεν έκανε καλύτερο τον άνθρωπο, (γενοκτονίες, ρατσισμός, ολοκαύτωμα κλπ) άλλα και προκάλεσε φυσικές καταστροφές (ρυπάνσεις θαλασσών, τσέρνομπιλ, φουκουσίμα, καταστροφές δασών κλπ)
Από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ως σήμερα και κυρίως μετά από την ναζιστική βαρβαρότητα, άρχισαν να μπαίνουν ουσιαστικα ερωτηματα ως προς το τι ειναι πρόοδος, και να χάνεται η «ηθική» της Τεχνικής. Μ ‘αποτέλεσμα να ζούμε πια σε μια εποχή όπου η τεχνική υπάρχει για την αυτοϊκανοποίησή της, κι όχι στην όποια υπηρεσία εσωτερικής καλυτέρευσης του ανθρώπου. Βρισκόμαστε λοιπόν αντιμέτωποι με το δυσάρεστο φαινόμενο αντί να χρησιμοποιούμε την σχέση μας με την Φύση για να μάθουμε περισσότερα για τον Κόσμο και για τον εαυτό μας, να την χρησιμοποιούμε προς οικονομικό-πολιτικα οφέλη. Η «συντηρητική» πλευρά δεν συντηρεί όπως πρέπει τον Οίκο-γη(εξ’ ου και το οικο-λογία) όπως έλεγαν οι κλασσικοί μας πρόγονοι. Ενώ η «προοδευτική» πλευρα , τον έχει μετατρέψει σε πολιτικό εργαλείο για τον αντιπολιτευτικό της λόγο που θα επιφέρει πολιτικα οφέλη. Μόνο που η Φύση μπορεί να τιμωρήσει (τσουνάμι, σεισμοί κλπ) όσους δεν την σέβονται. Όσους δεν μπορούν να δουν την Οικολογία σαν Οικο-σοφία.Δηλαδη σαν ενα μεσο αυτοβελτιωσης ,αυτογνωσιας.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης , ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικος αναλυτής.
