Συμφωνία Eurogroup: Σε συμβιβαστική λύση ανάγκης που προβλέπει μέτρα από Κομισιόν και ΕΤΕπ και πιστωτική γραμμή ESM για δαπάνες υγείας κατέληξαν χθες οι ΥΠΟΙΚ. Ωστόσο, η ασάφεια στα επίμαχα σημεία των κοινών συμπερασμάτων δημιουργεί την πεποίθηση ότι θα υπάρξουν ακόμα πιο σκληρές διαπραγματεύσεις στο μέλλον. Οι πολύ μικρές διαφορές με το προσχέδιο που απέτυχε να οδηγήσει σε συμφωνία το πρωί της Τετάρτης παραπέμπουν στο ότι η λύση ήταν μάλλον προϊόν του φόβου της αντίδρασης των αγορών σε ένα νέο αδιέξοδο που ενδεχομένως να προεξοφλούσε την κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Όπως δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο, «η αλληλεγγύη είναι κρίσιμη για να αποφευχθεί μία βαθιά διάσπαση» της Ευρωζώνης, δεδομένων των αποκλίσεων στη δυνατότητα των κρατών-μελών να χρηματοδοτήσουν τα αναγκαία μέτρα για την έξοδο από τη νέα κρίση. «Χτίζουμε ευρωπαϊκές λύσεις σε ταχύτητες-ρεκόρ», δήλωσε.
Από το πακέτο των 540 δισ. ευρώ, τα 240 αφορούν δάνεια από τον ESM έως 2% του ΑΕΠ των κρατών μελών του, με μοναδική προϋπόθεση όπως τονίστηκε να κατευθυνθούν για δαπάνες που σχετίζονται με τον Covid19. Τα κεφάλαια αυτά θα είναι διαθέσιμα μέσα σε διάστημα 2 εβδομάδων όπως διαβεβαίωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ.
Τα υπόλοιπα δύο συνθετικά του πακέτου των 540 δισ. ευρώ αφορούν σε κεφάλαια 100 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος SURE που έχει ανακοινώσει η Κομισιόν για τη στήριξη της απασχόλησης και 200 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.Μολαταύτα, η περίφημη συμφωνία δεν αναφέρει ρητώς ότι θα εκδοθεί κοινό χρέος για να χρηματοδοτηθεί η ανάκαμψη — κάτι που ζητούν η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία, αλλά αποτελεί κόκκινη γραμμή για τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Φινλανδία και την Αυστρία.
Παραπέμπεται στους ηγέτες των 27 η απόφαση για το εάν και υπό ποιους όρους θα χρησιμοποιηθούν «καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία» που θα χρηματοδοτήσουν την θα απαιτηθούν την επόμενη μέρα της πανδημίας, την ώρα που όλα τα κράτη μέλη οδεύουν σε βαθιά ύφεση. Τα υπό συζήτηση εργαλεία, σύμφωνα το κοινό ανακοινωθέν, χαρακτηρίζονται «προσωρινά», «στοχευμένα» και «ανάλογα του τεράστιου κόστους της τρέχουσας κρίσης» – κόστος το οποίο πρέπει «να διαχυθεί στον χρόνο μέσω της κατάλληλης χρηματοδότησης».
Όπως έγινε σαφές, οι ηγέτες θα αποφασίσουν τη μορφοποίηση του «innovative financial instrument» μετά τις αποφάσεις του Eurogroup με τον πρόεδρο Σεντένο να καταγράφει τη θέση ορισμένων κρατών υπέρ του κορονο-ομολόγου και τη θέση άλλων κατά της προοπτικής αμοιβαιοποίησης χρέους.
Ασαφές παραμένει κι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, σχετικά με τη χρηματοδότηση των χωρών από τον ESM: αν η ένταξη σε μια προληπτική γραμμή σημαίνει ότι θα προχωρήσει και η ΕΚΤ στην ενεργοποίηση του προγράμματος OMT (Outright Market Purchases), ώστε να αγοράζει ομόλογα του κράτους απευθείας από την πρωτογενή αγορά (κατά την έκδοση).
Ερωτηθείς ο Μ. Σεντένο αν θα ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα OMT από την ΕΚΤ για τις χώρες που θα λάβουν χωρίς μνημόνιο δάνειο από τον ESM, ο πρόεδρος του Eurogroup δεν απάντησε, λέγοντας ότι είναι μια απόφαση που θα πρέπει να ληφθεί από την κεντρική τράπεζα.
Με βάση την συμφωνία των «19» η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί ένα ποσό έως 6 δισ. ευρώ, με ελάχιστους όρους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας τον ESM, για το οποίο θα υπάρξει «ρητή δέσμευση» από την Αθήνα ότι θα χρησιμοποιηθεί για δράσεις κατά της πανδημίας.Σύμφωνα με πληροφορίες το ποσό αυτό κατανέμεται ως εξής:
Έως 4 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 2% του ΑΕΠ θα προέλθουν από την πιστωτική γραμμή του ESM συνολικού ύψους 240 δισ. ευρώ, για την οποία στο Eurogoup υπήρξε συμφωνία για χαλάρωση των όρων δανειοδότησης.
Έως 1 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί στο 1% του ΑΕΠ από τα δάνεια που θα χορηγήσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συνολικού ύψους 200 δισ. ευρώ.
Έως 1 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα «SURE» των 100 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορά κυρίως εργαζόμενους.
Ωστόσο, στην περίπτωση που οι ανάγκες στo εσωτερικό της χώρας παραμείνουν αυξημένες και η Ελλάδα χρειαστεί χρηματοδότηση μεγαλύτερη από το 2% του ΑΕΠ για να μπορέσει να υποστηρίξει ένα νέο δημοσιονομικό πακέτο προς τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, τότε θα χρειαστεί ένα νέο Μνημόνιο.
Στην ουσία η ελληνική κυβέρνηση πριν φθάσει να απευθυνθεί στον ESM για την πιστωτική γραμμή ενισχυμένης εποπτείας θα πρέπει να εξαντλήσει όλα τα διαθέσιμα και τις εναλλακτικές της οι οποίες είναι:
Τα 14 – 15 δισ. ευρώ που αποτελούν αποθεματικά των φόρων της γενικής κυβέρνησης και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έκτακτες καταστάσεις. Είναι συμφωνίες repoς που έχει κάνει το Γενικό Λογιστήριο με τους εν λόγω φορείς.
Τα χρήματα που θα αντλήσει από την έξοδο στις αγορές που σχεδιάζει μέσα στο Μάιο με 10ετές ομόλογο. Στόχος είναι να αντλήσει περί τα 2 με 2,5 δις. ευρώ
Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για την άντληση ποσού 12-13 δισ. ευρώ μέσω της αγοράς των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ.
Η επιστροφή των κερδών ύψους 650 εκ. ευρώ από τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες. Λόγω των έκτακτων συνθηκών στην οικονομία η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα απλοποιηθούν οι διαδικασίες της νέας αξιολόγησης και τα χρήματα θα επιστραφούν χωρίς αστερίσκους από τους θεσμούς.
Η μετακύλιση πληρωμών του χρέους ύψους 5 δις. ευρώ προς το μέλλον, ώστε να αξιοποιηθεί ο αντίστοιχος δημοσιονομικός χώρος.
